Στις αρχές του Απρίλη 2025 , λάβαμε από την Εκτελεστική Επιτροπή της Επαναστατικής Κομμουνιστικής Οργάνωσης – Ελληνικό τμήμα της Επαναστατικής Κομμουνιστικής Διεθνούς (RCI), ένα κείμενο απάντηση για την κριτική που κάναμε στη συνεδριακή τους απόφαση με το δημοσιευμένο στο site άρθρο μας «Το εργατικό κίνημα είναι το κλειδί των κοινωνικών εξελίξεων».
Διαμαρτύρονται, οι σ. της ΕΚΟ, ότι τους αποδίδουμε «αδικαιολόγητη την έμμεση, αλλά σαφή, μομφή» ότι υποτιμούνε τον ρόλο κλειδί που διαδραματίζει το εργατικό κίνημα στις εξελίξεις. Και διαβεβαιώνουν την «πεποίθησή τους ότι ο ρόλος του εργατικού κινήματος στις εξελίξεις είναι καθοριστικός». Σίγουρα είναι καλοδεχούμενη αυτή η διαβεβαίωση. Και τους καθησυχάζουμε ότι δεν έχουμε καμιά τέτοια πρόθεση «μομφής» για τις διαθέσεις τους. Ωστόσο, διαβάζοντας προσεκτικά το κείμενο της συνεδριακής τους απόφασης, επισημάναμε τις αντιφάσεις του και τις επιφανειακές προσεγγίσεις του για τα προβλήματα του ελληνικού εργατικού κινήματος και ιδιαίτερα την υποβάθμιση της μεγάλης οργανωτικής πολυδιάσπασης που χαρακτηρίζει σήμερα το συνδικαλιστικό εργατικό κίνημα. Και προβάλλαμε τις δικές μας γνώμες, προσεγγίσεις και συγκεκριμένες προτάσεις. Αλλά δυστυχώς, οι σύντροφοι της ΕΚΟ προτίμησαν να μην ασχοληθούν με την ουσία των επισημάνσεών μας και με την ουσία των προβλημάτων που θίγουμε (έστω και απορρίπτοντάς τες με επιχειρήματα). Αντί γι’ αυτό, με λεκτικούς ακροβατισμούς, απλές αναφορές και χωρίς καμιά προσπάθεια απόδειξης, κατέφυγαν, στις γνωστές, και βολικές, κατηγορίες για δήθεν «σεχταριστικό σκεπτικό» για το εργατικό κίνημα ή «την απολύτως διαστρεβλωμένη εκδοχή της σεχταριστικής πανάκειας για το Ενιαίο Μέτωπο». Και έτσι «τακτοποίησαν» το όλο ζήτημα. Για να αποφύγουν την αναγκαία συζήτηση που επιβάλλεται ανάμεσα στους επαναστάτες κομμουνιστές, στην βάση των αρχών και θέσεων του Ιδρυτικού Μανιφέστου της νεοϊδρυμένης Διεθνούς τoυς (RCI), δηλώνουν ότι δεν ανέχονται τις πολιτικές διαφωνίες. Και επαναλαμβάνουν ικανοποιημένοι αυτό που για χρόνια ισχυρίζονται: «μεταξύ των οργανώσεων δεν υπάρχει σήμερα πολιτική συμφωνία πάνω σε σημαντικά ζητήματα που αφορούν την αντικειμενική κατάσταση στην κοινωνία και το εργατικό κίνημα και το είδος και το περιεχόμενο των καθηκόντων των επαναστατών κομμουνιστών»(;!!).
Εμείς επιμένουμε ότι παρά τις όποιες διαφορές εκτιμήσεων και πολιτικές διαφωνίες που υπάρχουν, μπορούν και πρέπει να διερευνηθούν και να συζητηθούν από τους επαναστάτες κομμουνιστές, ιδιαίτερα στην κοινή βάση αποδοχής του ιδρυτικού διεθνούς Μανιφέστου της RCI.
Για το Ενιαίο Εργατικό Μέτωπο
Μέσα στην απάντησή τους, όμως, υπάρχει ένα σοβαρότατο σημείο που απαιτεί μια ξεχωριστή εξέταση. Αυτή για το Ενιαίο Εργατικό Μέτωπο.
Μας αποδίδουν μια «απολύτως διαστρεβλωμένη εκδοχή της σεχταριστικής πανάκειας» που εμείς, η «Εργατική Δημοκρατία» εννοούμε και υπερασπιζόμαστε για την λενινιστική αντίληψη για το Ενιαίο Μέτωπο!!. Και μάλιστα ισχυρίζονται εμείς «δεν έχουμε κατανοήσει στοιχειωδώς το τι αντιπροσωπεύει αυτό, ως σύνθημα και ως τακτική.»
Μια τέτοια σοβαρή μομφή θα περίμενε κανείς να συνοδεύεται και με τις ανάλογες αποδείξεις. Άλλωστε, μέσα στο κείμενό μας, που τους προκάλεσε τόση οργή, οι προτάσεις μας για την αναγκαία κοινή δράση των κομμουνιστών για το Ενιαίο Εργατικό Μέτωπο τους έδινε όλη την ευκαιρία να αποδείξουν το «σεχταριστικό» και «διαστρεβλωμένο» τους περιεχόμενο. Αν τους έδιναν κάποια σημασία θα έβλεπαν ότι δεν εμπεριέχουν στο παραμικρό την υποκατάσταση του απαραίτητου Ενιαίου Εργατικού Μετώπου με «Μέτωπα» ή «Συμμαχίες» μικρών οργανώσεων. Αλλά είναι προτάσεις δράσεις για τους κομμουνιστές επαναστάτες να δουλέψουν μέσα στο εργατικό κίνημα για την διάδοση της αναγκαιότητας του Ενιαίου Εργατικού Μετώπου. Υπάρχει άλλωστε και η ειδική έκδοση της «Εργατικής Δημοκρατίας», από τον Αύγουστο του 2018, με τίτλο «Η ΛΕΝΙΝΙΚΗ ΤΑΧΤΙΚΗ ΤΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ» που θα μπορούσαν οι σύντροφοι της ΕΕ της ΕΚΟ να αποκαλύψουν την άγνοιά μας και την «διαστρεβλωμένη εκδοχή» που μας διακρίνει.
Τίποτα απ’ όλα αυτά δεν έκαναν. Το μόνο επιχείρημα που αναφέρουν είναι ότι κατά την δική τους γνώση «η λενινιστική ταχτική του Ενιαίου Μετώπου πρέπει να αφορά απαραίτητα μαζικές εργατικές οργανώσεις.» Στην δική τους αντίληψη, λοιπόν, οι δικές μας προτάσεις μπερδεύουν την ταχτική του Ενιαίου Μετώπου με τα καθήκοντα και τις δυνατότητες μικρών οργανώσεων!! Και για να δώσουν βαρύτητα σε αυτή την γνώση τους προσθέτουν και το «αυτή ήταν η στοιχειώδης προσέγγιση του Λένιν και του Τρότσκι για το Ενιαίο Μέτωπο»!! Ξεχνώντας βέβαια να αναφέρουν έστω και μια μικρή τέτοια αναφορά από τον Λένιν και τον Τρότσκι.
Κατ’ αρχήν η θέση ότι το Ενιαίο Εργατικό Μέτωπο «αφορά απαραίτητα μαζικές εργατικές οργανώσεις» δεν είναι από τον Λένιν ή τον Τρότσκι ή από την εμπειρία του μπολσεβικισμού. Ούτε και από τις αποφάσεις ή τις αναλύσεις του 3ου και του 4ου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Είναι παρμένη αντιγραφή από μια αναφορά του Τέντ Γκραντ και του Άλαν Γουντς στην μπροσούρα τους «Οι μαρξιστές και οι Μαζικές Οργανώσεις» που γράφτηκε το 1993. Σε αυτή, στην σελίδα 22 (της ελληνικής έκδοσης – ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΗΣ ΦΩΝΗΣ) αναφέρει: «…η τακτική του Ενιαίου Μετώπου είναι δυνατή μόνο μεταξύ μαζικών οργανώσεων κι έτσι, κατά την διάρκεια του ΄30 μια υποθετική πρόταση από τις σχετικά αδύναμες τροτσκιστικές δυνάμεις για το Ενιαίο Μέτωπο με την Σοσιαλδημοκρατία, ώστε να προσεγγιστούν οι σοσιαλδημοκράτες εργάτες, θα ήταν μια πρόταση χωρίς περιεχόμενο. Το Ενιαίο Μέτωπο δεν εφαρμόζεται σε μικρές ομάδες,..» Η αναφορά αυτή δεν είναι τοποθέτηση του Λένιν ή του Τρότσκι ή της Κ.Δ. Είναι μόνο μια εκτίμηση των συγγραφέων της συγκεκριμένης μπροσούρας για τις συνθήκες της δεκαετίας του ’30. Μια εκτίμηση που δίνει περισσότερη σημασία όχι στον πρωταρχικό άξονα της αναγκαίας δράσης των κομμουνιστών μέσα στις εργατικές μάζες για την συνένωση (από τα κάτω) όλων των εργατών ενιαίο εργατικό μέτωπο για τα μικρότερα και τα μεγαλύτερα προβλήματα της ζωής τους, αλλά στον δεύτερο, συνδεδεμένο με τον πρώτο, σημαντικό άξονα (από τα πάνω) της λενινικής ταχτικής του Ενιαίου Μετώπου. Τις προτάσεις κοινής δράσης και στις ηγεσίες όλων των εργατικών κομμάτων και μαζικών οργανώσεων που κάτω από την επιρροή τους βρίσκονται οι μεγάλες εργατικές μάζες.
Το γεγονός λοιπόν ότι αν σε κάποιες ιστορικές στιγμές δεν υπάρχει ο ποσοτικός όγκος των επαναστατών κομμουνιστών να προβούν σε κάλεσμα προς τις μεγάλες μαζικές οργανώσεις και τα κόμματα του ρεφορμισμού για κοινή δράση, δεν αναιρεί και δεν σταματά την ανάγκη για τους κομμουνιστές να παλεύουν μέσα στις εργατικές μάζες για το ενιαίο εργατικό μέτωπο ώστε μέσα από την πάλη αυτή να διαμορφωθούν και οι συνθήκες του δεύτερου άξονα.
Η ιδέα αυτή βέβαια, ότι για να παλέψουμε για το Ενιαίο Εργατικό Μέτωπο πρέπει να υπάρχουν μαζικές κομμουνιστικές οργανώσεις δεν είναι μόνο του Ted Grant και του Alan Wood. Υπάρχει και σε πολλούς άλλους και πολύ πριν από αυτούς.
Από το 1937, ο Παντελής Πουλιόπουλος χρειάστηκε να πολεμήσει αποφασιστικά τις απόψεις του Στίνα, ο οποίος υποστήριζε ότι «σε περιόδους κατάρρευσης του μετώπου των εργατών και των μαζικών οργανώσεών τους» ή «δίχως τις μαζικές αυτές οργανώσεις είναι ακατανόητη η ταχτική του ενιαίου μετώπου»! Μαζί και τις απόψεις των Αρχειομαρξιστών που θεωρούσαν «το ενιαίο μέτωπο περιττό με τις εργατικές οργανώσεις αλλά αναγκαίο με τις «αντιδικτατορικές» αστικές».
Ο Π. Πουλιόπουλος, εκ μέρους του επαναστατικού μαρξισμού, διαχωρίζοντας το ταχτικό μέσο του «Χτυπάμε μαζί προχωράμε χωριστά» από το ενιαίο εργατικό μέτωπο, τους απαντούσε: «…Η τακτική του ενιαίου μετώπου χαρακτηρίστηκε ανέκαθεν δίκοπο μαχαίρι και εξαρτάται όχι από το σχήμα, το καλούπι, αλλά από την συγκεκριμένη μέθοδο της πραχτικής του εφαρμογής αν το ενιαίο μέτωπο θα ωφελήσει τελικά τους κομμουνιστές έμπραχτο με τη ζωντανή πείρα των μαζών ξεσκέπασμα της ρεφορμιστικής και κεντριστικής ηγεσίας, κέρδισμα πλατύτερης μαζικής βάσης με την ορθότερη καθοδήγηση των άμεσων μερικών αγώνων ή τους ρεφορμιστές, τους άσπονδους ιδεολογικούς μας αντιπάλους και προσωρινούς συμμάχους… Είναι αυτονόητο πως οι κίνδυνοι από μια ταχτική δεν μπορούν αυτοί και μόνοι να αντιταχτούνε σαν επιχείρημα κατά της εφαρμογής της. Μια τέτοια λογική θάχε για κατάληξη της τη θεωρητική δικαιολόγηση της πολιτικής αδράνειας του επαναστατικού κόμματος, αφού καμιά γενικά δράση του δεν εναι δίχως κινδύνους λαθών και αποτυχιών…Το ενιαίο μέτωπο είναι ένα βασικό ταχτικό μέσο των κομμουνιστών όσον καιρό πλατιές εργατικές μάζες βρίσκονται κάτω από την επιρροή αντιπάλων οργανώσεων, πολιτικών και συνδικαλιστικών. Από τον καιρό που υποχώρησε το πρώτο επαναστατικό κύμα (1921) ο Λένιν, και ο Τρότσκι ίσαμε τώρα, δεν κουραστήκανε ποτέ να το διακηρύττουνε στους κομμουνιστές του κόσμου, ποτέ, ούτε όταν η επανάσταση ανέβαινε, ούτε όταν η αντίδραση είχε επικρατήσει σε διάφορες χώρες. Πουθενά δε μπήκε από κανέναν οποιοσδήποτε περιορισμός για το είδος και την έκταση των μαζικών οργανώσεων του ενιαίου μετώπου, μόλο που φυσικά οι πλατιές και όσο το δυνατό πιο μαζικές οργανώσεις μας ενδιαφέρουν περισσότερο πάντοτε και η κατάχτηση των πιο πλατιών μαζών είναι ο σκοπός κάθε ταχτικού μας μέσου, όχι μονάχα του ενιαίου μετώπου. Με επίγνωση για το ότι η αποτελεσματικότητα της ταχτικής αυτής για την κινητοποίηση των μαζών είναι προς το παρόν σε πολύ χαμηλό βαθμό, η Εισήγηση καθορίζει ότι ξεκινούμε μ’ ένα σωστό ταχτικό όργανο για να πλατύνουμε μέσον και αυτού σιγά – σιγά την αχτίνα επαφής μας με τις μάζες. Η θεωρία και η πράξη παντού επιβεβαίωσε την αναγκαιότητα και τη σκοπιμότητα της ταχτικής αυτής και γι’ αυτό με λύσσα την αποκρούουν οι αντεπαναστάτες ηγέτες μέσα στο εργατικό κίνημα… Μην περιφρονάμε το λίγο πούναι τώρα δυνατό, όσο λιγοστό κι αν είναι, περιμένοντας άπραγα το πολύ που θάρθει αύριο. Γιατί δε θάρθει μοιραία μόνο του. Πρέπει να το ετοιμάσουμε και μεις από τώρα.» (από την μπροσούρα Τα Λαϊκά Μέτωπα… σελ 103-105 Έκδοση Μαρξιστική Έρευνα).
Οι θέσεις αυτές του Πουλιόπουλου δεν είναι αποκλειστικά δικές του. Βρίσκονται σε πλήρη ευθυγράμμιση με αυτές του Λένιν, του Τρότσκι και της Κομμουνιστικής Διεθνούς.
Η απόφαση του 3ου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς καλούσε (ανεξάρτητα από το μέγεθός τους) «τα κομμουνιστικά κόμματα όλου του κόσμου, τους κομμουνιστές που δουλεύουν στα συνδικάτα να εντείνουν τις προσπάθειές τους και όλες τους τις δυνάμεις για να αποσπάσουν τις πιο μεγάλες εργατικές μάζες από την επίδραση των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων και της προδότρας συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας. Αυτός ο σκοπός δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί παρά μόνο αν οι κομμουνιστές σε όλες τις χώρες αναδειχτούν σε μαχητές της πρωτοπορίας της εργατικής τάξης σε τούτη τη δύσκολη εποχή, όπου κάθε καινούρια μέρα φέρνει στις εργατικές μάζες νέες στερήσεις και νέα εξαθλίωση, παρά μόνο αν μπουν επι κεφαλής του αγώνα για ένα κομμάτι ψωμί παραπάνω, για την ανακούφιση από τα ολοένα και πιο αφόρητα βάρη που φορτώνονται στις πλάτες των μαζών…Να είσαι πρωτοπορία σημαίνει να βαδίζεις επι κεφαλής των μαζών, σαν το πιο γενναίο, το πιο συνετό και το πιο διορατικό τμήμα τους. Μόνο αν τα κομμουνιστικά κόμματα γίνουν μια τέτοια πρωτοπορία θα μπορέσουν όχι μόνο να συγκροτήσουν το ενιαίο μέτωπο του προλεταριάτου, αλλά ακόμα διευθύνοντάς το, και να νικήσουν τον εχθρό» (Από το βιβλίο «Η Κομμουνιστική Διεθνής, Μανιφέστα Θέσεις Αποφάσεις του 3ου Παγκόσμιου Συνεδρίου» Εκδόσεις «Σοσιαλισμός», 1979, σελ 181-191)
Η απόφαση του 4ου Συνεδρίου της Κ.Δ. για την Τακτική έλεγε: «Η τακτική του ενιαίου μετώπου σημαίνει ότι η κομμουνιστική πρωτοπορία πρέπει να μπαίνει επικεφαλής στους καθημερινούς αγώνες των μεγάλων μαζών για τις απόλυτα απαραίτητες και ζωτικές διεκδικήσεις τους. Μέσα στους αγώνες αυτούς οι κομμουνιστές μπορεί να έρχονται σε διαπραγματεύσεις ακόμα και με τους προδότες αρχηγούς των σοσιαλδημοκρατικών και με τους ανθρώπους του Άμστερνταμ… Η τακτική του ενιαίου μετώπου δεν σημαίνει καθόλου μια «εκλογική σύμπραξη’ με τους κορυφαίους παράγοντες που στοχεύουν σε τούτους ή σε κείνους τους εκλογικούς σκοπούς. Η τακτική του ενιαίου μετώπου αποβλέπει να εξυπηρετήσει τον κοινό αγώνα των κομμουνιστών και των άλλων εργατών που ακολουθούν άλλα κόμματα ή ομάδες ή που είναι ακκομάτιστοι για την υπεράσπιση των στποιχειωδών ζωτικών συμφερόντων της εργατικής τάξης ενάντια στην μπουρζουαζία… Ένα άλλο πολύ σπουδαίο καθήκον όταν εφαρμόζουμε την τακτική του ενιαίου μετώπου είναι να επιδιώκουμε όχι μόνο αποτέλεσμα στη ζύμωση αλλά και στην οργάνωση. Πρέπει να επωφελούμαστε από κάθε ευκαιρία για να δημιουργούμε μέσα στις εργατικές μάζες πυρήνες αυτοοργάνωσης (εργατικά συμβούλια, επιτροπές εργατικού ελέγχου από εργάτες όλων των κομμάτων, εκτελεστικές επιτροπές κτλ.) Το σημαντικότερο στην τακτική του ενιαίου μετώπου ήταν και εξακολουθεί να είναι η δραστική αλλά μαζί και η οργανωτική συσπείρωση των εργατικών μαζών. Το πρακτικό αποτέλεσμα της τακτικής του ενιαίου μετώπου πηγάζει από τα «κάτω», μέσα από τα σπλάχνα αυτών των εργατικών μαζών…» (Από το βιβλίο «Η Κομμουνιστική Διεθνής, Μανιφέστα Θέσεις Αποφάσεις του 4ου Παγκόσμιου Συνεδρίου» Εκδόσεις «Πρωτοποριακή Βιβλιοθήκη», 1987. σελ 9-26).
Μετά απ’ όλα αυτά, ευχόμαστε, οι σύντροφοι της ΕΕ της ΕΚΟ, να επανεκτιμήσουν τις κρίσεις τους και τα συμπεράσματά τους. Να επαναπροσδιορίσουν την στάση τους για την μεγάλη σημασία της οργανωτικής κατάστασης του εργατικού κινήματος, την κατάλληλη μορφή των οργανωτικών μορφών του για την εξασφάλιση της μεγαλύτερης εργατικής συσπείρωσής και της πραγματικής εργατοδημοκρατικής λειτουργίας τους. Να επανεκτιμήσουν την άποψή τους για την σημασία και το περιεχόμενο της λενινικής τακτικής του Ενιαίου Μετώπου. Και αντί για βαριές κατηγορίες περί «σεχταρισμού» και «διαστρεβλωμένης αντίληψης» να επανατοποθετηθούν για τις προτάσεις μας , ανοίγοντας μια ουσιαστική συζήτηση για την επεξεργασία μιας κοινής στάσης και πορείας των επαναστατών κομμουνιστών.
Μάης 2025
Η Οργανωτική Επιτροπή του Σ.Δ.Κ.Ε. (Εργατική Δημοκρατία)