Ο σοσιαλιστικός χαρακτήρας της ελληνικής επανάστασης
και το Ενιαίο Ταξικό Μέτωπο
Το κείμενο που ακολουθεί, γραμμένο από τον σ. Σακκάτο Βαγγέλη, είχε σταλεί για δημοσίευση στον «Ριζοσπάστη», στα πλαίσια του προσυνεδριακό διαλόγου για το 19ο Συνέδριο του ΚΚΕ. Δεν δημοσιεύτηκε, όμως, ποτέ. Το δημοσιεύουμε όπως ακριβώς το λάβαμε.
Ε.Δ.
Προς την εφημερίδα “ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ”
για τον Προσυνεδριακό Διάλογο
του 19ου Συνεδρίου του ΚΚΕ
Ο σοσιαλιστικός χαρακτήρας της ελληνικής επανάστασης
και το Ενιαίο Ταξικό Μέτωπο
1. Ο σοσιαλιστικός χαρακτήρας της ελληνικής επανάστασης
Η θεωρητική και πολιτική “αλλαγή” που αφορά τη στρατηγική του, εγκαινιάζεται στο ΚΚΕ με την 6η Ολομέλεια της ΚΕ του Γενάρη του 1934 και την εισήγηση του Νίκου Ζαχαριάδη, που έλεγε πως η επανάσταση που θα ανατρέψει την εξουσία των καπιταλιστών στην Ελλάδα δε θα είναι προλεταριακή σοσιαλιστική αλλά κάποια άλλη “αστικοδημοκρατική”, και απ’ αυτή δε θα προκύψει η δικτατορία του προλεταριάτου αλλά κάποια άλλη “δημοκρατική δικτατορία” του προλεταριάτου και των φτωχομεσαίων χωρικών, ένα αναπότρεπτο ενδιάμεσο πολιτικοοικονομικό καθεστώς και θα ακολουθήσει, “λίγο ή πολύ γρήγορα” η δικτατορία του προλεταριάτου.
Το μικτό αυτό “εργατοαγροτικό” καθεστώς, δε θα πάρει σοσιαλιστικά μέτρα, αλλά θα περιοριστεί στο να συμπληρώσει τον ανολοκλήρωτο από την αντιδραστική μπουρζουαζία αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό της χώρας, μέχρι να ωριμάσουν “λίγο ή πολύ γρήγορα” οι “προϋποθέσεις” για την έναρξη της σοσιαλιστικής μετατροπής και στη χώρα μας. (“Ριζοσπάστης 21,24,25, 26 του Γενάρη του 1934). Από εδώ προέκυψε και η θεωρία των σταδίων.
Ο παλιός Γεν. Γραμματέας του Κόμματος, αυτός που έκαμε το ΣΕΚΕ ΚΚΕ, ο Παντελής Πουλιόπουλος, αντέδρασε με το αφιερωμένο στην Ελληνική Κομμουνιστική Νεολαία έργο του “Δημοκρατική ή Σοσιαλιστική Επανάσταση στην Ελλάδα; Νέα φάση της κρίσης του κομμουνισμού στην Ελλάδα”, καταγγέλοντας πως «μία τέτοιας κολοσσιαίας σημασίας αλλαγή, που οι συνέπειές της θίγουνε το σύνολο της πρακτικής δράσης του Κόμματος σαν ταξικού κόμματος του προλεταριάτου, αναγγέλθηκε στις 21 του Γενάρη 1934 αιφνιδιαστικά, σαν αναπάντεχη είδηση για κάποιο παράδοξο γεγονός, δίχως το Κόμμα ούτε σε συνέδριό του ούτε στη βάση του, όχι να συζητήσει, να διαφωτιστεί και να πιστεί για την ορθότητά της, μα ούτε καν να υποψιάζεται πως υπάρχει ένα τέτοιο ζήτημα».
Έτσι γράφει στη σελίδα 24 του προαναφερόμενου βιβλίου του, που κυκλοφόρησε αμέσως μετά την 6η Ολομέλεια, Εκδόσεις “Διαλεχτά Κείμενα”, Αθήνα 1964,
Το έργο αυτό του εκτελεσμένου στις 6.6.1943 στο Νεζερό της Λάρισας, μαζί με άλλους 103 επαναστάτες αγωνιστές, από τους Ιταλούς φασίστες Παντελή Πουλιόπουλου, θεωρείται κλασσικό, ως προς την ανάλυση, την πολιτική, την οικονομική, την ιστορική της τότε ελληνικής κοινωνίας, αποδεικνύοντας πως όλοι οι ισχυρισμοί του εισηγητή της 6ης Ολομέλειας ήταν λάθος. Προέβλεψε πως εφόσον στο ελληνικό επαναστατικό κίνημα επιβληθεί αυτή η γραμμή της σύγχυσης ως προς τους σκοπούς, οι ιστορικές ήττες και καταστροφές είναι αναπόφευκτες, άποψη που την αναπτύσσει διεξοδικά στο XIV (14ο) κεφάλαιο του βιβλίου του, που έχει τον τίτλο “Κατευθείαν για τη διάλυση του Κομμουνισμού”, σελίδες 178-182.
Οι συνέπειες αυτού του ιδεολογικού αφοπλισμού, με την αφαίρεση του σοσιαλιστικού προσανατολισμού από το Κόμμα είναι γνωστές, όπως και οι ιστορικές ήττες που η ηγεσία του “χάρισε” στο κίνημα εφαρμόζοντας αυτή τη γραμμή.
Αυτή η μοιραία Ολομέλεια δε μελετήθηκε ποτέ σοβαρά από κανέναν. Πολλοί δε λέγανε πως ήταν σωστή αλλά δεν εφαρμόστηκε σωστά. Η από το προηγούμενο 18ο συνέδριο στρατηγική στροφή του Κόμματος ως προς τις κινητήριες δυνάμεις και το σοσιαλιστικό χαρακτήρα της ελληνικής επανάστασης, εξακολουθεί να είναι ανολοκλήρωτη και λειψή, και θα παραμείνει τέτοια, εφόσον δεν μελετηθεί σε βάθος αυτή η Ολομέλεια, σε συνάρτηση και με το σχετικό μ’αυτήν έργο του Παντελή Πουλιόπουλου και δε γίνουνε πάνω σ’αυτά σχετικές εργασίες. Και η έλλειψη αυτή θα έχει πάντα την επίδρασή της και προγραμματικά.
2. Το Ενιαίο Ταξικό Μέτωπο
Ένα επαναστατικό Κόμμα, σύμφωνα με το γράμμα και το πνεύμα των τεσσάρων πρώτων συνεδρίων της Κομμουνιστικής Διεθνούς, χρησιμοποιεί πάντα το Ενιαίο Ταξικό Μέτωπο για την ενιαία δράση του συνόλου του Εργατικού Κινήματος. Αυτό προτείνει πάντα στους ρεφορμιστές ένα πρόγραμμα δράσης, πάντα σε ταξική βάση, χωρίς καμία θυσία προγράμματος και αρχών, με πλήρη διαφάνεια, ανοιχτά μπροστά στην εργατική τάξη, για συγκεκριμένους σκοπούς, για την κατάκτηση καλύτερων θέσεων για τους μελλοντικούς μας αγώνες και πάντα σε σύνδεση με τον τελικό σκοπό.
Αυτός είναι ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος για να αποσπαστούνε οι εργαζόμενοι από τις ρεφορμιστικές ηγεσίες.
Το Ενιαίο Ταξικό Μέτωπο συγκροτείται μεταξύ ρεφορμιστικών και επαναστατικών εργατικών κομμάτων και ποτέ μεταξύ εργατικών και αστικών, που σημαίνει περιορισμό της δράσης του Εργατικού Κινήματος στα πλαίσια του αστικού καθεστώτος, δηλαδή συνεργασία των τάξεων, τα γνωστά Λαϊκά Μέτωπα της απόφασης του 7ου και τελευταίου συνεδρίου της Κ.Δ. το 1935, που όπου εφαρμόστηκαν είχαν καταστροφικά αποτελέσματα.
Το ΕΑΜ και παρά τη θέληση της τότε ηγεσίας του ΚΚΕ, δεν ήταν Λαϊκό Μέτωπο αλλά Ενιαίο. Αυτό συγκέντρωσε γύρω του σχεδόν ολόκληρη την εργατική τάξη, τη φτωχή αγροτιά και την προοδευτική διανόηση, με σύνθημά του το τρίπτυχο: “Εθνική, Πολιτική και Κοινωνική Απελευθέρωση” και όχι μόνο εθνική απελευθέρωση.
Λαϊκό Μέτωπο έχουμε τον Οκτώβρη του 1944, όταν το ΕΑΜ, με βάση τις συμφωνίες του Λιβάνου και της Καζέρτας, μπαίνει στην κυβέρνηση “Εθνικής Ενώσεως” του Γ. Παπανδρέου, όπου και ακολουθεί η ένοπλη σύγκρουση και η ήττα του Κινήματος, όπως τα είχαν προετοιμάσει και οργανώσει οι Άγγλοι ιμπεριαλιστές, με οργανέτο τους τον Γ.Παπανδρέου και τους ομοίους του.
Επιτυχή συγκρότηση Ενιαίου Μετώπου έχουμε τον Ιούλη του 1917 στη Ρωσία μεταξύ Μπολσεβίκων και Μενσεβίκων ενάντια στον Κορνήλωφ και του νεαρού γερμανικού ΚΚ το 1920 με την αριστερά της σοσιαλδημοκρατίας, το Ανεξάρτητο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (USPD) ενάντια στο πραξικόπημα του Κάππ.
Μετά το 1925 η πολιτική της ηγεσίας της ΕΣΣΔ και της Κ.Δ. ήταν κεντριστική: Υπερδεξιά πολιτική στην Κίνα, το κινέζικο ΚΚ υπό τον Τσαγκ-Κάι-Σεκ, μαζικές σφαγές των Κινέζων κομμουνιστών από το Κουόμινταγκ, το κόμμα του Τσαγκ-Κάι-Σεκ στην Καντώνα και στη Σαγκάη, ενώ ο ίδιος είχε ανακηρυχτεί επίτιμο μέλος του προεδρείου της Κ.Δ., υπεραριστερή στη Γερμανία, “πρώτα ο Χίτλερ και ύστερα εμείς”, έτσι που ο Χίτλερ πέρασε αμαχητί, με όλες και τις μέχρι σήμερα παγκόσμιες συνέπειες.
Φυσικά και οι ευθύνες της σοσιαλδημοκρατίας για τη νίκη του Χίτλερ είναι τεράστιες. Αλλά για τους επαναστάτες την πρώτη ευθύνη την έχει το δικό τους κόμμα, γιατί αυτό είναι ο αποφασιστικός παράγοντας στην ταξική μάχη και όχι η από το 1914 ανοιχτά στην υπηρεσία του ιμπεριαλιστικού καπιταλισμού σοσιαλδημοκρατία.
Η σημερινή τακτική του ΚΚΕ στο θέμα του Ενιαίου Ταξικού Μετώπου, ακολουθεί πιστά το σεχταρισμό του γερμανικού ΚΚ το 1933. Ο φασιστικός κίνδυνος είναι επί θύραις και το Κόμμα εθελοτυφλεί, αγνοώντας τον προκλητικά. Και δεν είμαστε καν στο παρά πέντε αλλά στο και πέντε.
Αθήνα, 12.03.2013
Βαγγέλης Σακκάτος
Συγγραφέας
(Στάλθηκε αυθημερόν στο “Ριζοσπάστη”
για τον Προσυνεδριακό Διάλογο,
αλλά δεν δημοσιεύθηκε.)